به گزارش اقتصادران، در روزهای گذشته کارزار برکناری فوری رییس سازمان بورس از سوی فعالان بازار راهاندازی شده است. در نامهای که فعالان بورسی به وزیر اقتصاد نوشتهاند، آمده است که«جناب آقای دکتر خاندوزی، عملکرد رئیس سازمان بورس و تیم مدیریت مستقر باید به صورتی باشد که سبب ارتقای جایگاه نظارتی سازمان بورس و اوراق بهادار بشود. به نحوی که با افزایش اعتماد عمومی به بازار سرمایه موجبات ایجاد یک اکوسیستم مالی پایدار و جذاب بهعنوان اولویت اول سرمایهگذاری برای سرمایهگذاران خرد و نهادی، کارآفرینان، شرکتهای دولتی و سایر فعالان بازار را فراهم نماید که متأسفانه عملکرد جناب آقای عشقی و تیم مدیریتی مستقر در سازمان بورس بسیار ضعیف بوده؛ بهطوری که اهداف و ماموریتهای سازمان، نهتنها محقق نشده بلکه نسبت به دورههای مدریتهای قبلی با شدت بیشتری تضعیف شده است، بهنحوی که مردم حاضر هستند بهمنظور سرمایهگذاری برای خرید خوردو و حفظ ارزش پول، در حسابهای وکالتی ۱۰۰ همت پول واریز کنند اما از این مبلغ ریالی وارد بازار سرمایه نکنند.»
درحالی که دولت سیزدهم وضعیت اقتصاد کشور را در سه سال اخیر مطلوب و شرایط را رو به رشد میداند، اما گزارش صورتهای مالی شرکتها خلاف این موضوع را نشان میدهند و عملکرد ۳۳ماهه مجید عشقی در سازمان بورس مطلوب هیچ یک از شرکتها و فعالان بازار نیست.
وعده نافرجام بورسی دولت سیزدهم
در سال ۱۴۰۰ و همزمان با انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، نامزدها مانور ویژهای روی وضعیت بورس و رسیدگی به بازار سهام دادند، پس از انتخابات، ابراهیم رییسی، در اولین اقدام به تالار بورس رفت تا از نزدیک با فعالان بازار گپ و گفت کند. وعده نجات بورس و بازگشت رونق به بازار سرمایه مهمترین وعدهای بود که دولت رییسی داد.
حضور یکباره مجید عشقی در جرگه امام صادقیهای دولت
پس از اینکه دولت رییسی سکاندار، قوه مجریه شد، احسان خاندوزی، دانش آموخته اقتصاد دانشگاه امام صادق بر صندلی وزارت اقتصاد تکیه زد. گسترش حلقه امام صادقیها با ریاست یکباره مجید عشقی در سازمان بورس توسعه یافت تا عشقی با پیوستن به جرگه امام صادقیها، شعار جوانگرایی در دولت را تحقق بخشد. او بعد از حجت عبدالملکی دیگر دانش آموخته دانشگاه امام صادق و اولین وزیر کار دولت سیزدهم جوانترین مدیر اجرایی دولت بود.
کاهش ۵۴.۰۵ درصدی ارزش معاملات بورس در سال ۱۴۰۰
مجید عشقی از روز ۲۱مهر۱۴۰۰ سکان هدایت سازمان بورس را برعهده گرفت تا نسخه نجات بخش دولت سیزدهم برای بورس را اجرایی کند، اما بازار سرمایه از ۱ فروردین تا ۲۸ اسفند ۱۴۰۰ وضعیت چندان مطلوبی را پشت سر نگذاشت و بر اساس آمار، ارزش کل معاملات بورس تهران در یک ساله ۱۴۰۰ یک میلیون و ۲۴۱ هزار و ۲۵۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان شد. این رقم نسبت به ارزش کل معاملات بورس تهران در سال ۱۳۹۹ کاهش ۵۴.۰۵ درصدی را نشان میداد.
شش ماه سبز و شش ماه قرمز بورس در سال ۱۴۰۱
در سال ۱۴۰۱ تمامی بازارهای کشور روند نامناسبی را داشتند که بورس هم از این وضعیت مستثنی نبود. شاخص کل بورس تهران در حالی که روی کانال ۱.۳ میلیون واحد قرار داشت، سال ۱۴۰۱ را در محدوده یک میلیون و ۹۰۰ هزار واحد به پایان برد تا شش ماه نزولی و شش ماه صعودی را به ثبت برساند.
روی سرخ بورس در سال ۱۴۰۲
سال ۱۴۰۲ یکی از سالهای سخت بازار سرمایه برای سهامداران به شمار میرفت، ریزش تاریخی شاخص کل بورس در روز ۱۷اردیبهشت و یخزدگی بازار در پاییز و زمستان به دنبال تنشهای خاورمیانه اعتماد سرمایهگذاران به بازار را سلب کرد.
بر اساس آمار رسمی سازمان بورس، بازار سرمایه در ۵۳ روز کاری (از ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ تا یکم مرداد) ۲۴.۷ درصد از ارزش خود را از دست داد و بخش عمدهای سرمایههای خرد در بازار از بین رفت.
روزهای تلخ بازار سرمایه در سال ۱۴۰۲ روند صعودی به خود گرفت و طی مدت شش ماه دوبار کانال ۲میلیونی شاخص کل از دست رفت، درحالیکه در ابتدای سال ۱۴۰۲ کارشناسان پیش بینی میکردند، بازار سهام در راستای جبران عقب ماندگی خود از سایر بازارها باید تا محدود کانال ۳میلیونی حرکت کند.
بررسی صورتهای مالی شرکتهای بورسی در سال ۱۴۰۲ نشان میدهد که این شرکتها تحت تاثیر چالشهای اقتصاد کلان کشور، وضعیت بسیار نامساعدی را پشت سر گذاشتهاند.
سرریز تنشهای خاورمیانه بر اقتصاد کشور، کسری بودجه و ناترازیهای مختلف در حوزههای گوناگون، قیمتگذاری دستوری، ناترازیهای شدید در حوزه انرژی، بحرانهای ارزی و … منجر شد تا صنایع بورسی وضعیت مطلوبی نداشته باشند.
کارنامه مردودی ۳۳ماهه عشقی در بورس
بررسی کارنامه مجید عشقی و حضور ۳۳ماهه او در سازمان بورس نشان میدهد که ارزش بازار دلاری بورس تهران که در سال ۱۳۹۹ بهطور میانگین ۲۲۲ میلیارد دلار بود، طی سه سال، به ۱۴۱ میلیارد دلار رسیده است. این در حالی است که در سال ۱۴۰۳ نیز ارزش بازار دلاری بهطور میانگین ۱۱۹ میلیارد دلار بوده است.
به اعتقاد کارشناسان بازار سهام، دخالت مستقیم دولت در بهای تمامشده شرکتها، بهخصوص هزینه انرژی و تثبیت دلار نیما، منجر به عقب ماندگی سود شرکتها از رشد دلار شد که همین موضوع به کاهش حاشیه سود صنایع در سال۱۴۰۲ دامن زد.
ترکشهای فرمول نرخ خوراک بر پیکر صنایع بورسی
طی سال ۱۴۰۲ با وجود آنکه تصور میشد بر اساس فرمول نرخ خوراک حدود پنج هزار تومان بر اساس هر مترمکعب تعیین شود، اما متاسفانه نرخ خوراک طی مصوباتی به هفت هزار تومان رسید. بعدها با اصلاح فرمول و جو نااطمینانی که در بورس تهران ایجاد شد، این نرخ به حوالی شش هزار تومان اصلاح شد. پس از آن دوباره صورتحساب جدید در زمستان نرخ جدیدی را برای سال مالی ۱۴۰۲ تعیین کرد که بالاتر از فرمول تعیینشده بود و اوضاع اسفناکی را در صورتهای مالی انتشاریافته، به ثبت رساند.
کاهش ۳۰درصدی سود دلاری شرکتها در سال ۱۴۰۲
با انتشار صورتهای مالی شرکتها در سال ۱۴۰۲، کارنامه صنایع طی این سه سال برای فعالان شفاف شد. سود خالص ۳۸۲ نماد تولیدی بورسی که صورتهای مالی ۱۴۰۲ خود را به تازگی بر روی سامانه کدال بارگزاری کردهاند، به ۵۶۹ همت رسیده است. این میزان از سود نسبت به سال ۱۴۰۱ کاهش جزئی داشته است. این در حالی است که رشد ۴۱درصدی دلار موثر بر شرکتها یا دلار نیما بهطور متوسط طی یک سال اخیر، این انتظار را ایجاد کرد که شرکتها حداقل به اندازه رشد دلار سود خود را رشد دهند. سود دلاری شرکتها، با کاهش ۳۰درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ همراه شد