به گزارش اقتصادران، اگر سری به صفحههای مجازی بزنید، میبیند که بازار دلالانی که در حوزه بهداشت و درمان فعالیت میکنند، سکه است. همه چیز در این بازار قابل خرید و فروش شده و در این بین کسانی که دلالی میکنند و از یأسها و امیدهای مردم پول در میآورند هر روز تعدادشان بیشتر از روز قبل میشود. کافی است برخی هشتگها را در فضای مجازی سرچ کنید. مثل «رحم اجارهای»، «داروی کمیاب»، «پیوند کلیه»، «پیوند کبد»، «فروش تخمک» و … حداقل دهها صفحه با این عناوین برایتان باز میشود که شما را دعوت میکند تا از خدمات این صفحه استفاده کنید و هم اگر نیازمند این خدمات هستید با آنها تماس بگیرید و هم اگر دلتان میخواهد ارایهدهنده این خدمات به افراد دیگر باشید از طریق آنها اقدام به این کار کنید. حالا دیگر آگهیهایی که روی دیوارهای شهر چسبانده میشد راهشان را به فضای مجازی باز کردهاند.
در این بین اما سکوت و گاه اظهارنظرهای مسوولان حوزه بهداشت و درمان نه تنها مانعی بر سر راه این دلالان نیست که باعث میشود بازارشان گرمتر هم شود. اینکه مسوولان میگویند در حوزه دارو خرید و فروش آن به صورت اینترنتی خلاف است و اما هنوز هم صفحات زیادی در این زمینه فعالیت میکنند و حتی داروهای سقط جنین به صورت اینترنتی به دست افراد متقاضی میرسد نشان میدهد راههایی که برای پیشگیری از این تخلفات انتخاب شده است نتوانسته بازدهی لازم را داشته باشد.
حتی حالا کار به جایی رسیده که داروفروشان ناصرخسرو هم در فضای مجازی فعالیت میکنند و برخلاف آن چیزی که سالهاست در مورد مبارزه با قاچاق دارو و فروش آن در بازارهای سیاه مطرح میشود این کسب و کار هم گسترش پیدا کرده و گویا مانعی هم بر سر راه آن نیست. شاید تمام اینها نشاندهنده یک واقعیت باشد و آن برنامهریزی اشتباه برای مقابله با این دست خلافهای موجود در جامعه است. سیاستی که سالهاست وزارت بهداشت و سازمان غذاودارو برای مقابله با بازار سیاه دارو در پیش گرفتهاند نه تنها باعث جمع شدن آن نشده که در بزنگاههای مختلف مانند همین پاندمی کرونا نشان داد که این بازارها تا چه حد میتوانند فعالیت خود را گسترش دهند و به راحتی با جان انسانها بازی کنند.
به بیراهه رفتهایم
دکتر منوچهر اعظمی، متخصص بیماریهای گوارشی در این باره میگوید: متاسفانه در تمام این سالها برای مبارزه با بازار سیاه ناصرخسرو و وجود دلالان اعضای بدن به بیراهه رفتهایم. سیاستهایی که در پیش گرفته شده یک به یک شکست خوردهاند و اما هنوز مسوولان حوزه بهداشت و درمان به این باور نرسیدهاند که باید طرحی نو دراندازند. او میافزاید: کافی است کلماتی مانند پیوند کلیه، کبد، قرنیه و… را در فضای مجازی سرچ کنید اولین صفحاتی که باز میشوند نه تنها علمی و پزشکی نیستند که بیشتر صفحههای دلالانی است که در این زمینه فعالیت میکنند و افراد را تشویق میکنند که برای حل مشکل خود با آنها ارتباط برقرار کنند.
این متخصص اظهار میدارد: حالا خرید و فروش تخمک هم به این بازار اضافه شده است. اکثر صفحاتی که در این زمینه فعالیت میکنند به زنان وعده درآمدهای میلیونی ماهانه را میدهند و هیچ کس نیست که بهطور علمی در این رابطه زنان را آگاه کند. قطعا در شرایط کنونی وقتی مساله معیشت تا این حد برای افراد اهمیت دارد و به چالشی بزرگ تبدیل شده است باید انتظار رشد قارچ گونه این سوءاستفاده گران را از نداریها و نیازمندیهای مردم داشته باشیم.
داروهایی که در داروخانه نیست در ناصرخسرو هست
دکتر اعظمی در بخش دیگری از سخنان خود میگوید: سوالی که همیشه ذهن مرا به خود مشغول کرده، این بوده که چطور ممکن است دارویی که در داروخانههای پیدا نمیشود در بازار ناصرخسرو خرید و فروش میشود آن هم با قیمتهایی گزاف و میلیونی؟! در دوران کرونا قبل از اینکه واکسن وارد کشور شود دلالان ناصر خسرو واکسن فایزر را با قیمتهای نجومی به مردم میفروختند. او میافزاید: همین الان داروهای بیماران دیابتی که نوع خارجیاش در داروخانهها نیست و بسیاری به مصرف آن عادت کردهاند در بازار ناصرخسرو به راحتی پیدا میشود البته دیگر نیازی هم نیست که در کوچه پس کوچههای این بازار پرسه بزنید تا داروی مورد نیازتان را پیدا کنید الان همهچیز به صورت اینترنتی قابل دسترسی است.
بیشترین سود نصیب دلالان میشود
دکتر لادن علایی، متخصص بیماریهای زنان و ناباروری نیز در رابطه با حضور دلالان در بازار رحمهای اجارهای میگوید: این افراد بهطور علنی در حال فعالیت هستند و هیچ کس هم بر آنها نظارتی ندارد. بسیاری از خانوادهها که در آرزوی فرزند هستند از طریق این افراد با زنانی که بیشتر به دلایل اقتصادی به دنبال اجاره دادن رحم خود هستند، آشنا میشوند و این وسط دلالان بدون اینکه کار خاصی انجام داده باشند میلیونها تومان پول دریافت میکنند.
او میافزاید: همه چیز به افرادی که برای رفع مشکل خود مراجعه میکنند، بستگی دارد. در واقع دلالان به میزان توانایی مالی افراد نگاه میکنند و به آنها قیمت میدهند. همین چند وقت پیش گزارشی درباره قیمت رحمهای اجارهای خواندم که از ۴۰۰ میلیون شروع میشد و به ۹۰۰ میلیون هم میرسید.
دختران مجردی که رحم اجاره میدهند
دکتر علایی اظهار میدارد: طبق قوانین دختران مجرد تنها میتوانند تخمک خود را به فروش برسانند، اما برخی از این دلالان آنها را به اجاره دادن رحم تشویق میکنند و حتی رضایتنامه جعلی پدر برایشان درست میکنند. یک طرف ماجرا مشکلات اقتصادی است که باعث بروز این اتفاقات میشود و طرف دیگر آن نبود نظارت کافی و باز گذاشتن دست افرادی است که بدون هیچ تخصصی در حوزه بهداشت و درمان فعالیت میکنند. او به سوءاستفاده این افراد از دختران مجرد اشاره کرده و میگوید: در برخی موارد این افراد حتی از پرداخت پول به دختران سر باز میزنند و آنها را کار غیرقانونی که انجام دادهاند، تهدید میکنند. خیلی از آنها در این راه مورد سوءاستفاده قرار میگیرند و البته هیچ کس هم از آن با خبر نمیشود، چراکه قوانین ما در این زمینه بسیار ناقص هستند.
حضور دلالان در حوزه گردشگری سلامت
تبدیل توریست درمانی به دلالی بیمار
دکتر بدخشانی اظهار میدارد: چنین روندی در واقع مساله توریست درمانی را به دلالی بیمار در کشور ما تبدیل کرده است و این مساله اگر زودتر مورد بررسی و نظارت قرار نگیرد، میتواند عواقب بدی برای گردشگری سلامت داشته باشد. او میافزاید: برخی آمارهای غیر رسمی از تسلط ۸۰ درصدی دلالان در صنعت توریسم درمانی خبر میدهند و این آمارها نشان میدهد هر چه زودتر باید در این رابطه چارهای اندیشیده شود. بسیاری از این افراد ممکن است بیمارانی را که برای درمان به کشور مراجعه میکنند نزد پزشکانی ببرند که اصلا صلاحیت برخی عملهای جراحی را ندارند و اگر اتفاق ناخوشایندی در پروسه درمان رخ بدهد این تنها آن پزشک و دلال نیستند که ضرر میکنند، بلکه چهره گردشگری سلامت کشور خدشهدار میشود و افراد اعتماد خود را از دست میدهند.