به گزارش اقتصادران، دکتر فرشاد مومنی، اقتصاددان، با بیان اینکه در اولین سند لایحه بودجه ای هم که دولت احمدی نژاد داد، در تخصیص منابع به پروژه های عمرانی، جهشهای بزرگ پیش بینی شده بود، گفت: در اقتصاد سیاسی رانتی و پرفساد ایران، این یک شیوه است که دولتها در آغاز کار ژست تمایل به کار عمرانی می گیرند و در بودجه عمرانی جهش ایجاد می کنند، به ظرفیتهای مورد نیاز برای خرج خردورزانه این پول توجه نمی کنند، پول بیشتر تخصیص می دهند، کارنامه سقوط و فساد و ناکارآمدی هم بیداد می کند. شبیه به این کار در اولین بودجه آقای پزشکیان هم مشاهده می شود. متاسفانه از این قبیل مشابهت ها در سند بودجه ۱۴۰۴، با آنچه که در دوره احمدی نژاد اتفاق افتاد، بسیار پرشمار است و به سمت عدم شفافیتها و به هم ریختگی های غیرعادی می روند که واقعا قابل تامل است.
دولت و مجلس کیفیت قاعده گذاریهایشان را افزایش دهند
دکتر فرشاد مومنی در سیزدهمین جلسه از سلسله جلسات موسسه مطالعات دین و اقتصاد معطوف به طرح مبرم ترین مسائل کشور و دعوت دکتر پزشکیان و دولت چهاردهم به داشتن یک برنامه توسعه با کیفیت که با عنوان «دولت چهاردهم و بایسته های فهم عمیق تر از عدالت اجتماعی» برگزار شد، خاطرنشان کرد: با توجه به مسائل نگران کننده ای که از دریچه طرز نگاه دولت به بودجه سال ۱۴۰۴ مشاهده کردیم، به نظر رسید در این جلسه، قدری یادآوری مسائل بنیادی را در دستور کار قرار دهیم به امید اینکه با یک نسبت سنجی دقیقتر و عالمانه تر، کمک کنیم دولت و مجلس کیفیت قاعده گذاریهایشان را افزایش دهند.
وی با بیان اینکه از دیدگاه قرآنی دعوت شدیم که به تاریخ و خرد تکیه کنیم و از یک سوراخ چند بار گزیده نشویم، ابراز عقیده کرد: شاید مهمترین وجه ضرورت طرح این بحث در مقطع کنونی این است که رئیس جمهور دلش می خواهد عدالت برقرار کند و بارها تعهد داد که تصمیمی که اوضاع زندگی و معیشت مردم را بدتر کند، نخواهد گرفت. اما از روزی که بر سر کارآمدند تا امروز، مکررا اظهاراتی از جانب خودشان و دست اندرکاران اقتصادی خودشان شنیده می شود که حکایت از نقض عهد دارد. این نقض عهد می تواند آگاهانه یا ناآگاهانه باشد. اگر آگاهانه باشد که اوضاع همه ما از آنچه فکر می کنیم خراب تر است، اما اگر ناآگاهانه باشد ما از همان موضع امر به معروف و نهی از منکر که از دیدگاه شهید بهشتی، ضمانت کننده بقای مناسبات انسانی و اسلامی است، نکاتی را به دولت گوشزد می کنیم.
احمدی نژاد هم با وعده هایی عدالت خواهانه بر سر کار آمد، اما…
مومنی با بیان اینکه آقای احمدی نژاد هم با وعده هایی عدالت خواهانه بر سر کار آمدند اما روزی که مسئولیتش را ترک کرد، آنچه که به یادگار برای مردم ایران گذاشتند ۲ برابرشدن شاخص فلاکت بود، گفت: دولت آقای خاتمی، در عمل بسیار بهتر از ایشان کار کرد و بسیار کمتر از ایشان به حکومت ، مردم و جایگاه ایران در نظام بین المللی لطمه زد. اگر مقداری عمیق تر درباره مساله عدالت نگاه کنید، تقریبا عموم متفکران توسعه می گویند ماجرای نابرابریهای ناموجه فقط فقر و فلاکت مردم ، افلاس دولت نیست بلکه بزرگترین نیروی محرکه تعمیق وابستگیهای ذلت آور به دنیای خارج هم هست. یعنی به جای اینکه از موضع عزت تعامل خلاق و مولد با دنیا داشته باشیم،از موضع ذلت و وابستگی این مناسبات برقرار می شود.
حقیقتی تلخ درباره میراث دولت احمدی نژاد
در اولین بودجه ای که دولت احمدی نژاد داد، جهشهای بزرگ در تخصیص منابع به پروژه های عمرانی انجام شده بود
مومنی با بیان اینکه باید بر اساس شواهدی که در اختیار داریم، بررسی کنیم که چرا احمدی نژاد به این روز افتاد، گفت: حمل بر صحت می کنیم و می گوییم او واقعا دلش می خواست که آنچه می گوید را انجام دهد، اما به واسطه اینکه نه خود صلاحیت تخصصی داشت و نه نظریات تخصصی را بر می تافت، به چنین ورطه ای افتادیم. فراموش نمی کنیم که وقتی او می خواست رویه های ظاهرسازانه را در پیش بگیرد، درست مانند نادانی ای که محمدرضا شاه انجام داد و زمانی که اولین شوک نفتی اتفاق افتاده بود، فرمان صادر کرد که بیایید در برنامه پنجم تجدید نظر کنید، چنین اقدامی را انجام داد. در اولین سند لایحه بودجه ای هم که دولت احمدی نژاد داد، در تخصیص منابع به پروژه های عمرانی، جهشهای بزرگ پیش بینی شده بود.
هشدار نسبت به تکرار فساد و ناکارآمدی در بودجه دولت احمدی نژاد در بودجه دولت پزشکیان
وی توضیح داد: در اقتصاد سیاسی رانتی و پرفساد ایران، این یک شیوه است که دولتها در آغاز کار ژست تمایل به کار عمرانی می گیرند و در بودجه عمرانی جهش ایجاد می کنند، به ظرفیتهای مورد نیاز برای خرج خردورزانه این پول توجه نمی کنند، پول بیشتر تخصیص می دهند، کارنامه سقوط و فساد و ناکارآمدی هم بیداد می کند. شبیه به این کار در اولین بودجه آقای پزشکیان هم مشاهده می شود. از این قبیل مشابهت ها در سند بودجه ۱۴۰۴، با آنچه که در دوره احمدی نژاد اتفاق افتاد متاسفانه بسیار پرشمار است و به سمت عدم شفافیتها و به هم ریختگی های غیرعادی می روند که واقعا قابل تامل است.
اختصاص نفت به نهادهای غیردولتی فسادزا است
مگر فاجعه های بزرگی که در سال ۱۴۰۱ اتفاق افتاد را ندیدید!؟
مومنی گفت: از یک سو، آقای رئیس جمهور از ضرورت تجدیدنظر در قیمت بنزین می گوید، از سوی دیگر وزیر کلیدی اقتصادی ایشان دائم می گوید باید نرخ نیما را به نرخ ارز آزاد برسانیم. مگر شما زمانی که آقای رئیسی هم این اظهارات را مطرح می کرد، در ایران نبودید و مگر فاجعه های بزرگی که در سال ۱۴۰۱ اتفاق افتاد را ندیدید!؟ آیا این ماجراها این قدر با ما فاصله زمانی پیدا کرده که عزیزان فکر می کنند باید یک بار دیگر هم آن را تست کنند!؟ پس اگر می بینید که ما در چنین شرایطی می گوییم برگردید و با شاقول عدالت به همه چیز نگاه کنید، به این دلیل است که ما نشانه ها و مناسبات بسیار تکان دهنده ای را مشاهده می کنیم که بر اساس آن باید به دولت جدید هشدار جدی داد.
اغراق مسئولان اقتصادی درباره کسری مالی به جا مانده از دولت رئیسی برای توجیه شوک درمانی
رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد با یادآوری اینکه از گزارش رسمی ۱۳۷۳ تا امروز، همه گزارشهای رسمی می گویند وارد کردن شوک به قیمتهای کلیدی به بهانه کسری مالی دولت است، تصریح کرد: اکنون علائم و نشانه هایی وجود دارد که برخی مسئولان اقتصادی کشور درباره کسری مالی به میراث مانده از دولت رئیسی، سطوحی از اغراق را روا می دارند که از نظر خودشان ضرورت شوک درمانی را توجیه کند. آقای پزشکیان که در دوران انتخابات، آنقدر حرفهای زیبا می زد ، درصد کوچکی از آنها را عمل کند.
آنچه که نباید می شده، شده و خطاهای بزرگی صورت گرفته است / اعلام آمادگی برای مناظره با مسئولان طرفدار شوک درمانی
مومنی ادامه داد: من پیش از این، به ایشان گفتم قبل از اینکه یک مسئول اقتصادی انتخاب کنی، کاندیداها را با چند فرد صاحب صلاحیت روبرو کن تا برای خودت که بارها اذعان کردی که در اقتصاد صلاحیت تخصصی ندارید، حجت تمام کنند و صلاحیت آنها را محک بزنند. اکنون آنچه که نباید می شده، شده و خطاهای بزرگی صورت گرفته است. از این به بعد از موضع منافع ملی چه در حضور مقامات کلیدی کشور، چه در منظر عام و برای مردم، اعلام آمادگی می کنم که هر کس از مسئولان اقتصادی کشور قادر است از اجتناب ناپذیری شوک درمانی دفاع کند، در این دو گزینه با هم مناظره کنیم. چرا شتاب زده کارهایی کنیم که بعدا پشیمانی به بار آورد!؟
باید حرفهای صریح تری را در میان بگذاریم
این اقتصاددان توضیح داد: باید حرفهای صریح تری را در میان بگذاریم. از ۱۳۶۹ تا امروز، بدون استثناء پدیده توجیه شوک درمانی، بر محور ضرورت غلبه بر محور کسری مالی دولت بوده است. در هر دوره ای که شوک درمانی ایجاد شده، کسری مالی دولت افزایش پیدا کرده است. چند بار باید از یک سوراخ گزیده شوید!؟ احمدی نژاد وقتی می خواست در لایحه بودجه ۱۳۸۵ بودجه عمرانی را چند برابر کند، کسانی در تراز اخلاق و علم در استاندارد آقای دکتر حسن سبحانی، که آن زمان ایشان نماینده مجلس بود، گفتند پدیده هایی مانند نفرین منابع و بیماری هلندی ، پدیده های شناخته شده ای است و اگر زیرساختها را تقویت نکنید و طرفیتها را بالا نبرید و فقط پول تزریق کنید، از درون آن تورم و فساد بیرون می آید. واکنش احمدی نژاد این بود که من نمی دانم چه کسی به آنها مدرک اقتصاد داده است!؟ آنکه مطلقا صلاحیتی در این زمینه نداشت، صلاحیت این فرد را زیر سوال برد و بعضی از طرفداران احمدی نژاد به خاطر این کار، برایش هورا کشیدند.
آنها که شوک ارزی را برای رئیسی توجیه می کردند، خلاف واقع می گفتند
مومنی اضافه کرد: من همیشه به گزارش اقتصادی سال ۱۳۷۳ سازمان برنامه استناد می کردم که گفته بود به ازای هر یک واحد درآمدی که از ناحیه شوک درمانی برای دولت ایجاد شد، هزینه های مصرفی اش ۳.۵ برابر شد اما اکنون به عنوان اتمام حجت می گویم صفحه ۳۰ نخستین گزارش مرکز پژوهش های مجلس در زمینه بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۲ را که در بهمن ۱۴۰۱ منتشر شده را نگاه کنید. در این گزارش می گوید در خصوص حذف ارز ترجیحی، در سال ۱۴۰۱، تقریبا تمامی عواید ناشی از افزایش نرخ ارز کالاهای اساسی، تبدیل به یارانه نقدی شد. یعنی آنها که می گفتند این اقدام را انجام دهیم تا هم بستر رانت از بین برود و هم ۵۰ هزار میلیارد تومان پول در اختیار دولت قرار گیرد، خلاف واقع می گفتند.
وی به اظهارات برخی مسئولان درخصوص اینکه به دلیل کسری بودجه ناچار به افزایش نرخ ارز و یا افزایش قیمت بنزین هستند اشاره کرد و ادامه داد: کل عایدات ریالی افزایش قیمت ارز، دوباره به مردم پرداخت شد، اما فجایعی برپا گردید که بیان و ببین! باید آن فجایع را در جای خود بررسی کنیم. اگر ما خطا کردیم و نسبت به آن واکنش عالمانه نشان دهیم، این خطاها دیگر تکرار نمی شود و نجات پیدا خواهیم کرد.
جایگزینی تعصب به جای عقل در تریبونهای عمومی، خدمت به دین نیست
رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد، با تاکید بر اینکه از دیدگاه شهید بهشتی مهمترین کارکرد عقل محوری این است که مانع استفاده ابزاری از دین می شود، اضافه کرد: اینکه کسانی در تریبونهای عمومی تلاش می کنند کرکره عقل را پایین بکشند و تعصب و جهالت را جایگزین آن کنند، خدمت به دین نیست. با همان مقیاس، اگر کسی می گوید آقای پزشکیان شما پول ندارید، اجازه دهید ما شوک قیمتی وارد کنیم، باید سند مرکز پژوهشها و سازمان برنامه را بخواند. ماجرای شوک درمانی، چاق کردن مافیاها ، رونق بخشیدن به بازار رباخوارها و عمق بخشی به وابستگی ذلت آور به واردات کالاهای قابل تولید در کشور است. اصل ماجرا اینجاست. این فریب دادن رئیس جمهور است که بارها گفت من تخصصی در این زمینه ندارم.
آقای پزشکیان گرامی! ظرفیتهای بودجه ای شما، با شوک درمانی افزایش پیدا نمی کند
مومنی گفت: آقای پزشکیان گرامی! ظرفیتهای بودجه ای شما، با شوک درمانی افزایش پیدا نمی کند. دو گواه کلیدی را اشاره کردم و ۱۰ گواه کلیدی دیگر هم در اسناد بانک مرکزی و سازمان برنامه و دیگر مراکز پژوهشی وجود دارد که نشان می دهد شوک درمانی به نام مبارزه با کسری مالی دولت توجیه می شود، اما نیروی محرکه به افلاس انداختن دولت است. در گزارشهای بانک مرکزی، آمده است در دوره زنده یاد هاشمی رفسنجانی که باب این فریب از آن زمان باز شد و خدا می داند آنها که فریب دادند چقدر مسئولیت آن را پذیرفتند و چه میزان وقتی که هنگامه پاسخگویی بود، مسئولیت شناس بودند! یکی فرصت مطالعاتی گرفت و به آمریکا رفت و دیگری بورس گرفت و به انگلیس رفت و یکی دیگر هم گفت به طور کلی کار دولتی را کنار می گذارد و دلالی و واردات را پیشه کرد و آقای هاشمی رفسنجانی همه فحشها را خورد. او دم برنیاورد که عجب مناسباتی در این کشور است، اما گزارشهای رسمی می گویند در دولت آقای هاشمی رفسنجانی، کسری مالی و بدهی دولت از کانال بودجه عمومی در ۸ سال ۸ برابر و بدهی شرکتهای دولتی در ۸ سال به ۲۳ برابر رسید. تمام این شواهد در دولت حسن روحانی هم وجود دارد که در دولت دومش پرتعدادترین شوکهای نرخ ارز را ایران تجربه کرده و دولت به شدت دچار افلاس و فلاکت شد.
نتایج شگفت انگیز صداقت دولت کره با مردم
وی ادامه داد: در بحران ۱۹۹۷ و ماجرای فروپاشی بازارهای مالی در شرق آسیا که به آن دوشنبه سیاه می گفتند، یکی از تکان دهنده ترین اتفاقات، این بود که دولت صادقانه به مردمش اعلام افلاس کرد و مردم صف چند کیلومتری بستند که همه دارایی های گران قیمتشان را به دولت اهدا کنند. خبرنگار سی.ان. ان با آنها مصاحبه کرد که انگیزه شما برای این کار چیست!؟ کره ای ها در حالی که گریه می کردند، می گفتند که ما به این بلوغ فکری رسیده ایم که اگر دولت ما از نظر مالی ناتوان شود؛ همه مان ضرر خواهیم کرد.
به جای اینکه معیشت مردم را مختل کنید، اعتماد آنها را جلب کنید
رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد خاطرنشان کرد: به جای اینکه معیشت مردم را مختل کنید، اعتماد آنها را جلب کنید تا ببینید که اگر صادقانه بگویید گیر اصلی تان چیست، چگونه به شما کمک می کنند. به آقای پزشکیان می گویم آقای محترم، دوست گرامی! به حکم اینکه در یک شرایط بسیار خطیر مسئولیت بزرگ برعهده گرفتی، شخصا هم سپاسگزارم هم دعایت می کنم، چرا که کسی که طمع مادی و فاسد نداشته باشد و در این شرایط مسئولیت بپذیرد، شرافتمند است. اما می گویم بررسی کن که چه کسی به شما گفت که در نطق بودجه تان بگویید که ما چون می خواهیم مصرف بنزین را کم کنیم، می خواهیم قیمتش را افزایش دهیم!؟ از ۱۳۷۱ تا امروز هر مطالعه ای درباره ماجرای بنزین در ایران شده ، می گوید کشش پذیری قیمتی بنزین، نزدیک به صفر است.
در اینکه می گویند باید برای کاهش مصرف، قیمت را افزایش داد یک دروغ بزرگ نهفته است
به گفته مومنی؛ در اینکه می گویند باید برای کاهش مصرف، قیمت را افزایش داد یک کتمان شهادت بزرگ و دروغ بزرگ نهفته است. تمام مطالعاتی که در این بیش از ۳ دهه شده است، می گوید با افزایش قیمت، مصرف حاملهای انرژی، به ویژه بنزین، افزایش پیدا نمی کند.
با شوک درمانی، دولت را بدهکارتر و مفلس تر می کنید
وی با یادآوری اعلام آمادگی شاخه فرهنگستان علوم برای اعتبارسنجی علمی سیاستهای سرنوشت ساز اقتصادی قبل از اعلام یا ابلاغ آن ، گفت: اگر به قصد جبران کسری مالی تان می خواهید شوک درمانی کنید، کاش زودتر به ما می گفتید تا مستندات شکست این سیاستها را برای شما می آوردیم و بدانید که با این کار، دولت را بدهکارتر و مفلس تر می کنید. اگر می خواهید مصرف بنزین را کاهش دهید، باید بدانید که این ابزار آن کارایی را ندارد. ما نکات زیادی را در جلسه حضوری با آقای پزشکیان مطرح کردیم، اما این رفتار و گفتار ایشان نشان می دهد گویا آن گفتن و نگفتن تفاوت زیادی نداشته است. ماجرای تصمیم گیری درباره قیمت بنزین، تابع ۷۵ متغیر است که از این تعداد تنها یک افزایش قیمت را به شما گفته اند و همان را هم با داده های مخدوش به شما گفته اند.
شوک درمانی، گستره و عمق فقر را افزایش می دهد
رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد با بیان اینکه باید با دولت با زبان عدالت صحبت کرد، خاطرنشان کرد: در اندیشه شهید بهشتی، عدالت متغیرهای کنترلی دارد؛ از جمله اینکه با مردمت رو راست باش. اگر واقعا کسری مالی داری، آن را بگو. نگو می خواهم مانع آلودگی محیط زیست شوم! در تمام ۳۵ سال گذشته ، بیشترین سقوطها در کیفیت محیط زیست ایران در دوره های شوک درمانی اتفاق افتاده است. بعد آنها می گویند چون نگران محیط زیست و مصرف بنزین هستیم، واردات خودرو انجام می دهیم! در الفبای توسعه پایدار، همانطور که این الفبا ها با علم روز تائید می شوند ، با موازین دینی هم تائید می شوند. عدل اخلاقی، زیربنای همه انواع دیگر عدل است. اکنون بیش از ۴۰ سال است که در ادبیات توسعه پایدار گفته می شود آلودگی ناشی از فقر، مطلقا با هیچ عنصر آلوده ساز دیگری قابل مقایسه نیست. شما که می دانید شوک درمانی ، گستره و عمق فقر را افزایش می دهد، چرا با اهل نظر مشورت نمی کنید تا مشفقانه به شما بگویند فریب گروه های ذی نفع که اطراف شما افرادی زیادی هم دارند، نخورید.
رئیس جمهور لایحه بودجه را از مجلس پس بگیرد و برای اعتبار سنجی به شاخه فرهنگستان علوم بدهد
این اقتصاددان با بیان اینکه برای اطرافیان آقای پزشکیان احترام قائل هستم و برخی از آنها دوستان من هستند، اما مساله منافع مردم و منافع ملی دوستی بردار نیست و باید صراحت داشته باشیم، گفت: از آن روزی که ایشان بر کرسی ریاست جمهوری نشسته تا امروز، از ناحیه ایشان هیچ تماسی با فرهنگستان علوم گرفته نشده است. آقای پزشکیان اگر چنین تصمیماتی به نفع شما و دولتتان است، ادامه دهید ، در غیر این صورت اگر چنین تصمیماتی بیرون می آید که تا این میزان از جهت بنیه دانایی، کیفیت نازلی دارد، خواهش می کنم رئیس جمهور این سند را به فوریت از مجلس پس بگیرد و برای اعتبار سنجی به شاخه فرهنگستان علوم بدهد. این به نفع کشور است و همه از آن نفع می برند. اگر در سند لایحه بودجه خطاهای پرشمار کم باشد، رئیس جمهور و مسئولان اقتصادی هم نفع می برند و فقط مافیاها، لاشخورها و رانت خوارها زیان می کنند.
هشدارها و ارزیابی های ما را بشنوید
به باور مومنی؛ اظهارات رئیس جمهور نشانه غیر رو راست بودنش نیست، بلکه نشانه این است که ایشان گوشش را به کسانی سپرده که یا اهلیت حرفه ای ندارند یا ماجراهای دیگری دارند. ما که خودمان به شما پیشنهاد کردیم آمادگی داریم رایگان برای شما بررسی هایی انجام دهیم. من این مساله را به آقای رئیسی هم گفتم و فکر نکنید که می خواهیم برای خودمان پرستیژ ایجاد کنیم! ما حتی نمی گوییم توصیه های ما را مطلقا عمل کنید، بلکه هشدارها و ارزیابی های ما را بشنوید، اگر دیدید به نفعتان است اجرایش کنید، در غیر این صورت همان کاری که می خواهید را انجام دهید، اما شرافتمندانه، مسئولیتش را بپذیرید.
این استاد دانشگاه آزادی سیاسی را رکن دیگر عدالت برشمرد و گفت: احمدی نژاد وقتی می خواست شوک حاملهای انرژی را اجرا کند، تمام خیابانهای کلیدی شهرهای بزرگ کشور را پر از چه چیزی کرده بود!؟ با همین شاقول می توان فهمید این اقدام، ضدعادلانه است.
روزانه معادل ۱.۳میلیون بشکه نفت در تولید،انتقال و توزیع حاملهای انرژی، اتلاف داریم
مومنی با یادآوری اینکه گزارش ترازنامه انرژی کشور می گوید روزانه در فرایندهای تولید، انتقال و توزیع حاملهای انرژی به اندازه ۱.۳ میلیون بشکه معادل نفت اتلاف انرژی داریم، تصریح کرد: باید چوب آن را بر سر مردم بزنید و منتش را بر سر مردم بگذارید!؟ اصل اتلاف انرژی، در جای دیگری است که هنوز نوبت به ایفای نقش تقاضا کننده نرسیده است. این اقدامی که می کنید، ضدتوسعه ای و غیرعادلانه است که بار آن را بر دوش قسمت تقاضا می گذارید. حتی کار فرهنگی هم می کنید، هدف در بخش تقاضا است، یک بار ندیدیم بگویند اتلاف بیش از حد انرژی برای تولید، توزیع و انتقال متوقف شود.
وی گفت: ۵ بار در زمان مرحوم رئیسی به ایشان گفتم که وقتی می خواستید شوک نرخ ارز را ایجاد کنید، کارشناسان می گفتند این اقدامی خطا است و مدیران اقتصادی ات می گفتند با اجرای آن کولاک می کنیم و هیچ کدام از نگرانی هایی که گفته می شود هم جایی ندارند. اما وقتی این سیاست به شکست منجر شد، مردم را تنبیه کردید! این با عدالت همخوانی ندارد.
شوک درمانی تولیدکننده ها را گروگان رباخوارها می کند
مومنی با تاکید بر اینکه عنصر تعیین کننده عدالت، کارایی است، گفت: درکل دوره شوک درمانی، یعنی بعد از جنگ، عموما از کل ظرفیتهای تولیدی صنعتی نصب شده ایران، نزدیک به دو، سوم بلااستفاده است، با این حال، بخش بزرگی از همان تولید اندکشان هم فروش نمی رود؛ چرا که سیاست شوک درمانی، یک سیاست فقرزا است. ببینید چه اسراف و اتلافی در اثر شوک درمانی ایجاد شده است. مطالعه مرکز پژوهشهای مجلس نشان می دهد یک سوم این تولید زیر ظرفیت، به این علت است که شوک درمانی تولیدکننده ها را گروگان رباخوارها می کند و آنها قادر نیستند که برای تامین سرمایه در گردششان، پولهای به این اندازه سنگین آلوده به ربا تامین کنند. اسم ربا را نرخ سود بانکی می گذارید که وجدان دردش کمتر شود، اما کارکردش همان است.
شوک درمانی، جامعه ایران را به سوی ناهنجاری می کشاند
رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد ضمن تاکید بر اینکه شوک نیروی محرکه آنومی است و مناسبات را به سمت بی هنجاری و ناهنجاری می کشاند، به پروژه مطالعاتی دکتر فرامرز رفیع پور با عنوان «سرطان اجتماعی فساد» اشاره کرد که در آن به تشریح واقعیت فساد در ایران پرداخته شده و ادامه داد: آقای رفیع پور در مطالعات خود به خوبی نشان داده است که شوک درمانی، چگونه جامعه ایران را به سمت آنومی می کشاند.
فاصله زمانی دو برابر شدن اندازه جمعیت فقیر، به کوچکترین فاصله در ۷۰ ساله اخیر رسیده / سیاستهای بودجه، تورم زا و ضدعادلانه است
این اقتصاددان با یادآوری اینکه فاصله زمانی دو برابر شدن اندازه جمعیت فقیر در ایران، به کوچکترین فاصله در تاریخ ۷۰ ساله اخیر رسیده است، اظهارداشت: اکنون آقای پزشکیان با این سیاستهای تورم زا و ضدعادلانه ای که در دستور کار گذاشته و انشالله مجلس مقداری آن را تعدیل کند، با شاقول کارایی، مشارکت، آزادی سیاسی و اخلاق بگوید اگر این کارها را انجام دهد ، چه اتفاقاتی در کشور می افتد.
به شکننده ترین جایگاه های تاریخی مان در برنامه ریزی توسعه در کشورمان رسیده ایم
مومنی شاقول پنجم عدالت را شاقول پایداری دانست و با بیان اینکه اکنون پایداری اجتماعی در ایران، بسیار شکننده تر از پایداری محیط زیستی شده است، گفت: با درنظر داشتن شاخصهایی مانند اعتماد و انگیزه همکاری، ما به شکننده ترین جایگاه های تاریخی مان در تاریخ برنامه ریزی توسعه در کشورمان رسیده ایم.
دولت گزارش دهد اقداماتش، با وضعیت بنیه تولید کشور چه می کند؟ / اگر خواهان ارتقای وضعیت مالیتان هستید،تولید را سرلوحه قرار دهید
وی ادامه داد: دولت باید گزارش دهد که اقداماتی که پیش می برد، با وضعیت بنیه تولید کشور چه می کند؟ به جای اینکه برای تامین کسری مالی، سراغ شوک درمانی بروید که نشان دادیم یک سراب و توهم بسیار فاجعه ساز است، با دیدی تاریخی نگاه کنید. در طول تاریخ بشر، همواره یک درهم تنیدگی نظام وار میان وضعیت تولید و وضعیت مالی حکومت وجود داشته است. یعنی اگر می خواهید وضعیت مالی تان را ارتقا دهید، باید تولید را سرلوحه قرار دهید. اینها متوجه نمی شوند شوک درمانی مهلک ترین ضربه ها را به تولید می زند و آنها را به اسارت رباخوارها و دلالها و واردات چی ها می اندازد!؟ نمی دانند که چگونه مردم را دچار عسرت و فلاکت می کند و بیش از تولیدکنندگان و مردم خودشان از نظر مالی به عسرت و فلاکت می افتند!؟ همه اینها که تجربه شده است!
مومنی تاکید کرد: دولت محترم نتایج ۳۵ سال اقبال نشان دادن به شوک درمانی و پشت کردن به تولید را دیده است. ساعتها می توان بینه درباره این اوضاع ارائه داد. کمیسیون اقتصادی مجلس گزارش اردیبهشت ۱۴۰۰ را روزآمد کرده است و آورده، از زمانی که بانکهای خصوصی و شوک درمانی سروکله شان در اقتصاد ایران پیدا شده است، چه بر سر ایران آمده است. فقط در دهه ۱۳۹۰ که پرتعدادترین تجربه هاش شوک درمانی را داشتیم، رشد نقدینگی هزار درصد و رشد تولید صفر درصد بوده است. درآمد سرانه مردم هم سقوط ۳۳درصدی تجربه کرده است. آقای پزشکیان نمی خواهد از این واقعیتها عبرت بگیرد!؟ مجلس محترم نمی خواهد عبرت بگیرد!؟
خردورزانه ترین کار بهبود رابطه با مردم است
این استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: ما در یکی از شکننده ترین ایام شکافهای منطقه ای و بین المللی هم هستیم. در چنین شرایطی، خردورزانه ترین کار بهبود رابطه با مردم است. مردم از تمامیت ارضی کشور پشتیبانی می کنند. به تمام اجزا و عناصر ساختار قدرت خاضعانه عرض می کنم که در شرایط کنونی، حیاتی ترین شاقول برای پیشبرد یک سیاست، وضعیت رابطه مردم با حکومت است. اگر محرز شد که بدتر می کند، با کشاندن پای انتظامی و نظامی ها ، این آمادگی هایتان را به رخ مردم نکشید. این وضعیت به گواه هزار و یک دلیل اوضاع امنیت ملی را بدتر می کند. اکنون دولت در چارچوب بودجه می تواند در شرایطی که مردم در فقر و مسکنت قرار دارند، به قصد افزایش درآمد، همچنان مالیات بر ارزش افزوده را در سقف بگیرد، اما کسی که بخواهد عدالت برقرار کند، چنین شیوه ای را دنبال نمی کند.
رسانه ها درباره اجرای اخذ مالیات از خانه های خالی گزارش دهند
این اقتصاددان افزود: از اصحاب رسانه می خواهم درباره فراز و فرودهای اجرای اخذ مالیات قانونی از خانه های خالی گزارش دهند. چگونه می شود که درباره مالیات گیری از یک کارگر فقیر، هیچ نوع رحمی از خود نشان نمی دهید، اما این همه شفقت در حیطه های دیگر واقعا درست نیست.
تولید فناورانه راه نجات این کشور است
مومنی اظهارداشت: دریچه عدالت و متغیرهای کنترلی و شاقولهایی که عدالت در اختیار ما قرار می دهد، را در دستور کار قرار دهید، جامعه ما بهتر اداره می شود، تنش و تعارض در آن کم می شود و بهتر رشد می یابد. گزارشهای رسمی بانک جهانی می گوید اگر می بینید کره جنوبی به یک قدرت تبدیل شد به این دلیل بود که این کشور در یک دوره زمانی ۴۵ ساله، هفت بار تولید سرانه اش را دو برابر کرده است. رانت و فساد راه نجات این کشور نیست، بلکه تولید فناورانه راه نجات این کشور است. آقای پزشکان مدتی هم به جای اینکه بر شوک درمانی اهتمام کنند که در دوره مسئولیت ایشان بعد از چند ۱۰ سال وقفه، دو برابر شدن تولید سرانه مان را هم تجربه کنیم. در این صورت، نه نیاز به شوک درمانی پیش می آید و نه نیاز به اینکه از طریق شوک درمانی بر گستره و عمق فقر، بی عدالتی، نابرابریهای ناموجه و وابستگی های ذلت آور به دنیای خارج افزایش می یابد و نه بحران محیط زیستمان این میزان حاد می شود و نه تا این اندازه مناسبات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مان دچار شکنندگی می شود.
وی گفت: باید تعابیر تکان دهنده معصومانمان که تاکید کرده اند به عدل برگردید تا همه چیز سر جای خود قرار گیرد و همه تناسب ها رعایت شود را عالمانه و مبتنی بر مشارکت اهل خرد در دستور کار قرار دهید، در این صورت همه مان نفع خواهیم برد.