به گزارش اقتصادران، قیمت آب لولهکشی که موقع چرخاندن پیچ شیر، بدون منت در اختیارمان قرار میگیرد و با آن میتوانیم تشنگی را فرو بنشانیم، غذا درست کنیم، حمام برویم یا لباس و ظرف بشوییم به ازای هر نفر سالانه حدودا نیم میلیارد تومان تمام میشود.
قیمت باکس آبمعدنی به ۴۵ تا ۶۰ هزار تومان رسیده؛ هر باکس حاوی شش بطری است و هر بطری ۱.۵ لیتر ظرفیت دارد. قیمت آبمعدنی در شهرهایی که کیفیت آب آنها پایین است یا در مواقعی که خود مردم براساس سلیقه سراغش میروند به ازای هر لیتر، حداقل پنج هزار تومان و حداکثر هفت هزار تومان تمام میشود. اگر این عدد را در سرانه مصرف آب ضرب کنیم به یک میلیون و ۲۵۰ هزار تا یک میلیون و ۷۵۰ هزار تومان میرسیم. تازه فقط برای یک روز! قیمت باکس آبمعدنی، برای مصرف یک ماه هر نفر معادل ۳۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و برای مصرف کل سال ۴۵۶ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان خواهد شد لابد الان میخواهید بگویید خدا را شکر، چون لولهکشی آب وجود دارد. مسئولان وزارت نیرو در برآوردهای جدیدشان مدعی شدهاند قیمت تمام شده هر لیتر آب لولهکشی حدود هشت هزار و ۵۰۰ تومان است، با این حال شرکت آب و فاضلاب آن را زیر سه هزار تومان دست مشترکان میرساند. به عقیده بعضیها پایین بودن قیمت آب، موجب میشود قدرش را ندانیم و شاهد مصرف بیرویه باشیم.
وضعیت پیچیده مصرف آب در ایران
سازمان آب و فاضلاب در آمارهای جدید خود با حسرتی وافر اعلام کرده، سرانه مصرف آب بخش خانگی در شرایط عادی ۱۵۰ لیتر است و آب مصرفی هر نفر در طول شبانهروز نباید خیلی از چنین مرز و محدودهای عبور کند. همچنین سرانه مصرف در زمان خشکسالی ۱۳۳ لیتر است، اما با اینکه ایران رسما با خشکسالی دستوپنجه نرم میکند، میانگین مصرف مشترکان تهرانی به ۲۳۳ لیتر و در بعضی مواقع به ۲۵۰ لیتر آب رسیده است.
سرانه مصرف آب ایران بهمن پارسال، ۲۳۳ لیتر به ازای هر نفر در شبانهروز اعلام شد. برای اینکه حرف و حدیثی پیش نیاید، آن را تفکیک کردند تا معلوم شود سرانه مصرف مشترکان خانگی آب ۱۹۱ لیتر و سرانه مصرف هر واحد خانگی تا ۴۷۸ لیتر افزایش پیدا میکند.
مسئولان وزارت نیرو برای اینکه اهمیت مصرف آب را گوشزد کنند، دست به هر کاری میزنند. در یک بروشور بهمنظور آموزش عمومی آمده تهیه ۱۰ لیتر آب پرتقال نیازمند یک لیتر سوخت دیزل در بخش حملونقل و ۲۲۰ لیتر آب برای شستن میوه است. تولید نان ۳۰ گرمی به۴۰ لیتر آب محتاج است و عمل آمدن یک فنجان قهوه روی هم رفته ۱۴۰ لیتر آب مصرف میکند. برای یک لیتر شیر، یک کیلوگرم برنج و یک کیلوگرم گندم، میزان آب مصرفی به ترتیب هزار، سه هزار و هزار و ۳۵۰ لیتر آب تخمینزده میشود.
انجمن آب آلمان، سه سال پیش در ایران مطالعهای انجام داد و فهمید مشترکان خانگی موقع استحمام بیشترین آب را مصرف میکنند. آشپزخانه و سرویس بهداشتی رتبههای دوم و سوم را در اختیار دارند. سرانه مصرف آب آن زمان، بهازای هر نفر ۱۹۸ لیتر محاسبه شد در حالی که مطالعات مشابه نشان داد مردم کشورهای اروپایی از جمله آلمان، هلند و انگلیس، روزانه به طور متوسط نفری ۱۲۰ تا ۱۴۰ لیتر آب مصرف میکنند.
آیا قیمت آب افزایش پیدا میکند؟
گرمای هوا امسال در تهران و بقیه شهرهای کشور بیرحمانه رکورد زد و متعاقب آن مردم به مصرف بیرویه آب روی آوردند. اطلاعات تازه نشان میدهد استاندارد مصرف بخش خانگی برای اقلیم ایران در شرایط عادی ۱۵۰ لیتر به ازای هر نفر پیشبینی شده است و در شرایط خشکسالی مجبوریم آن را تا ۱۳۳ لیتر کاهش دهیم، اما همین حالا میانگین مصرف تهران عدد ۲۳۳ لیتر را نشان میدهد و میانگین مصرف شهرهای کشور به ۱۹۰ لیتر رسیده است.
دنبال مقصر نباشید، چون همگی در شکل گرفتن چنین وضعیتی سهیم هستیم. هوا گرم شده و استفاده از کولر اجتنابناپذیر به نظر میرسد. یک کولر پنج هزار، تنها با ۱۲ ساعت کارکرد روی دور آهسته، معادل یک نفر آب مصرف میکند. تنها توصیه این است که با انتخاب کولر استاندارد، مراقبت لازم در مورد موقعیت نصب و کنترل و پایش عملکرد کولر مصرف آب کولر را ۳۰ درصد کاهش دهیم. انجام چنین اقداماتی باید همگانی باشد، ولی اگر تمام مشترکان همت کنند و چنین اقداماتی را جدی بگیرند، در نهایت مصرف آب ممکن است ۱۰ درصد کم شود درحالیکه مثلا آمارها بر این امر صحه میگذارند که تقریبا هشت درصد آب تولیدی هدر میرود. این یکی واقعا نوبر است.
پویش با انرژی برای تشویق مردم به صرفهجویی برق تشکیل شد. سال اول درباره اهدای جوایز خیلی شفاف عمل نکردند، ولی امسال حرف قرعهکشی و اهدای حدود ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو به میان آمد. شرکت آبوفاضلاب دوست دارد به سبک و سیاق گذشته با مسئله مصرف برخورد کند و از زور و تهدید کمک بگیرد. الگوی تعریفشده برای هر مشترک توسط آنها ۱۲ مترمکعب در ماه است و ظاهرا ۴۱ درصد مشترکان در همین دسته قرار میگیرد. این افراد ۳۰ درصد حجم آب را مصرف میکنند.
سه درصد مشترکان آب، بیش از دو برابر الگو مصرف میکنند و شش درصد آب کشور در اختیارشان است. ۵۶ درصد مشترکان وسط این دو گروه قرار میگیرد و حدود ۶۴ درصد آب مصرفی است. مشترکان خانگی حدود ۸۳ درصد آب تهران را مصرف میکنند و ۱۷ درصد سهم بخش اداری، تجاری و صنعت میشود. از میان ۲۱۴ هزار مشترک، تقریبا ۲۰ هزار مشترک اخطار مصرف دریافت کرده اند، اما اگر اخطارها کارساز نشود، برای مشترکان پرمصرف از ساعت ۹ تا ۱۵ محدودیتهایی در نظر گرفته خواهد شد. مشترکان دولتی هم موظف شدهاند میزان مصرف خود را ۲۵ درصد کاهش دهند. اگر مجموع این اقدامات جوابگو نباشد، ممکن است به زودی تعرفه آب هم دستخوش تغییر شود.
