به گزارش اقتصادران، سبد مصرف خانوار از اقلام متنوعی تشکیل شده است. یکی از دستهبندیها استاندارد و رایج در محاسبه قیمت سبد خانوار، تقسیمبندی اقلام این سبد به کالاهای «خوراکی، آشامیدنی و دخانیات» و «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» است. این کالاها در هر خانوار، بر اساس سطح هزینه و درآمدی که خانوار دارد، به میزان متفاوتی مصرف میشوند و به همین دلیل وزن متفاوتی در محاسبه قیمت سبد خانوار در هر سطح هزینهای دارند.
گزارش جدید مرکز آمار نشان میدهد که در مهر ماه ۱۴۰۳، تورم ماهانه همه دهکها عمدتا از سوی افزایش قیمت اقلام غیرخوراکی بالا رفته است. با این حال، اقلام خوراکی بیشترین سهم از تورم را در دهک اول به ثبت رساندهاند.
سهم ۷۱ درصدی غیرخوراکیها از تورم ماهانه کل کشور
بررسی گزارش منتشرشده از مرکز آمار نشان میدهد که تورم ماهانه کل کشور در مهر ماه امسال ۲.۶۷ درصد بوده است. ۷۱ درصد از این رقم به دلیل افزایش قیمت غیرخوراکیها و ۲۸ درصد به دلیل بالا رفتن قیمت خوراکیها ایجاد شده است. به عبارت دیگر، از تورم ۲.۶۷ درصدی مهر ماه امسال، ۰.۷۵ واحد درصد از سوی خوراکیها و ۱.۹۲ واحد درصد از سوی غیرخوراکیها بوده است.
به طور کلی، سهم اقلام غیرخوراکی در ایجاد تورم ماهانه در همه دهکها بالاتر از سهم اقلام خوراکی بوده است. با این حال، هر چه از دهک اول به سمت دهک ده نزدیکتر شویم، این نسبت افزایش مییابد. برای مثال، سهم اقلام غیرخوراکی از تورم ماهانه دهک اول ۵۶ درصد است در حالی که این نسبت در دهک دهم به ۸۱ درصد میرسد. بالابودن سهم اقلام غیرخوراکی عمدتا به دلیل «مسکن» بوده که ضریب بالایی در سبد مصرف خانوار دارد و تورم آن همچنان بالا مانده است.
از طرفی، سهم اقلام خوراکی از تورم ماهانه دهکها در دهکهای ثروتمند پایینتر از دهکهای فقیر است. بالاترین سطح این نسبت نیز در دهک اول دیده شده است. این سهم در دهک اول ۴۳ درصد و در دهک دهم تنها ۱۸ درصد است که نشانگر آسیبپذیری بیشتر خانوارهای فقیر نسبت به تغییر قیمت اقلام خوراکی، در مقایسه با خانوارهای ثروتمند است.