به گزارش اقتصادران، کریم بیات ، درباره تغییرات لایحه بودجه از سوی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: هر آنچه در کمیسیون تلفیق به بخش هزینههای بودجه اضافه شده، حقوق و هزینههای جاری است. هزینههای جاری را اگر بخواهیم از منابع سرمایهای از جمله نفت پرداخت کنیم، تورم ایجاد میکند، زیرا بدین معناست که دولت تولید و خروجی نداشته اما پول تزریق کرده است.
وی با بیان اینکه خرج کردن از منابع نفتی برای هزینههای جاری مثل این است که از بانک مرکزی قرض کنیم، گفت: البته بانک مرکزی پول پرقدرت است و بازار سریع واکنش نشان میدهد و به همین دلیل بازتاب تورمی آن سریع ایجاد میشود؛ اما اگر از نفت خرج کنیم، به این معناست که منابع بیننسلی خودمان را که برای نسلهای مختلف است، در هزینههای جاری مصرف کردیم. در صورتی که منابع سرمایهای را باید در بخش هزینههای سرمایهگذاری و زیربنایی خرج کنیم که خود منجر به درآمدزایی شود.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: در تراز عملیاتی بودجه، اگر درآمدهای دولت با هزینههایش مساوی باشد، در آن صورت تراز عملیاتی صفر میشود. هرچه درآمدها بیشتر باشد، تراز مثبت و هرچه کمتر باشد تراز منفی میشود. اگر از بخش نفت برای هزینههای جاری و حقوق خرج کنیم، اشتباه است و تراز عملیاتی ما منفیتر میشود؛ بنابراین باید بهدنبال افزایش درآمدهای دولت باشیم و مهمترین درآمدهای دولت هم شامل مالیات و گمرک است.
بیات با بیان اینکه دولت در مالیاتهای جاری نمیتواند افزایشی ایجاد کند، افزود: در حال حاضر رشد اقتصادی ما قابل قبول نیست و تورم زیاد است. بنابراین بنگاههای اقتصادی و بخشهایی که مالیات میدهند، تحمل افزایش مالیات بیشتر از این را ندارند. پس دولت باید دنبال بخشهایی برود که تا کنون مالیات نمیدادند، یعنی از فراریان مالیاتی کسب درآمد کند.
وی ادامه داد: اگر دولت مجبور باشد منابع لازم را برای جبران کسری بودجه تامین کند، بهترین راه این است که دنبال بخشهایی از مالیات برود که فرار مالیاتی داشتند، یا دنبال بخشهایی برود که در اقتصاد ما تاثیرات منفی زیادی دارند اما مالیات پرداخت نمیکنند؛ مانند بخشهای ارزی، طلا و مسکن.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: شناسایی درآمدهای جدید مالیاتی نباید به این صورت باشد که بعد از چند سال دولت اعلام کند ۳۰۰۰ مودی جدید شناسایی شده یا ۱۰۰۰ میلیارد تومان مالیات دریافت کرده است، بلکه باید بهصورت اصولی مالیات بر سرمایه را دنبال کند. البته روشی که در کوتاهمدت بازده داشته باشد، بخشهای فرار مالیاتی است و مالیات بر ارز، طلا و مسکن و بخشهای سرمایهای زیربنا میخواهد و برای دولت زمان میبرد که بخواهد از این راه کسب منبع کند.