به گزارش اقتصادران ،این قانون در شرایطی آبان‌ماه سال ۱۴۰۰ به دولت ابلاغ شد که طی حدود ۱۷ ماه گذشته مجلس و دولت برای حذف رانت بازار خودرو از روش‌های محسوسی استفاده کرده‌اند. رشد تولید، شرایط سختگیرانه برای ثبت‌نام خودرو، فروش یکپارچه و… از جمله تلاش‌هایی‌اند که برای حذف واسطه‌گری در بازار صورت گرفته است. اما هیچ‌کدام از برنامه‌های مذکور در این زمینه پاسخگو نبوده و رانت و دلالی همچنان بر بازار حکم‌فرمایی می‌کند.
آنچه مشخص است قانون جوانی جمعیت و فروش ۵۰درصد از خودروهای تولیدی به مادران در مقطعی که عرضه خودرو تنها از طریق قرعه‌کشی خودرو انجام می‌شد، فرصت مناسبی را در اختیار بسیاری از واسطه‌گران قرار داد تا از فرصت ایجادشده در این قانون استفاده کنند. بدین ترتیب از اواخر سال ۱۴۰۰ خرید و فروش حواله‌ها و همچنین استفاده از فرصت خرید خودرو توسط مادران رونق زیادی گرفت، چرا که در قرعه‌کشی‌ها عملا شانس مادران ۳۰برابر متقاضیان عادی برای خرید خودرو بود.
همان‌طور که عنوان شد این قانون در شرایطی از آبان سال ۱۴۰۰ اجرا شد که دولت و مجلس تاکید زیادی بر حذف رانت و دلالی در بازار خودرو کشور دارند و از مسیر‌های فرعی و خیالی مدعی حذف واسطه‌گری در بازار هستند. بر این اساس برخی خودروسازان و حتی فاطمی‌امین، وزیر پیشین صمت، نیز در برخی اظهارات خود قانون جوانی را مورد انتقاد قرار دادند. با‌این‌حال تنها بیش از یک سال از اجرای این قانون گذشته و خودروسازان و منتقدان باید ۶ سال دیگر در این زمینه سعه صدر به خرج دهند.
اینکه طرح جوانی جمعیت و تشویق به فرزندآوری در دستور کار حکمرانان کشور قرار گرفته و مجلس و دولت در این زمینه اهتمام به خرج دادند، موضوعی ستودنی است؛ اما استفاده از هر ابزاری برای تشویق مادران و اینکه این ابزار برای دیگران هزینه‌زا باشد، خیلی خوشایند نیست.
سال‌هاست که منتقدان قیمت‌گذاری دستوری این ایراد را به سیاستگذار خودرو گرفته‌اند که در این روش نه سمت عرضه بهره‌ای می‌برد و نه سمت تقاضا. با‌این‌حال سیاستگذار با طرح حمایت از متقاضیان خودرو و دسترسی به خودروی ارزان‌قیمت، همچنان اصرار بر تعیین قیمت به صورت دستوری دارد. حال به نظر می‌رسد که اصرار سیاستگذار در این زمینه، تنها حمایت از مشتریان عادی خودرو نیست؛ بلکه با استفاده از این روش می‌تواند عده‌ای خاص را نیز منتفع کند. به معنایی سیاستگذار با تصویب و اجرای مقرراتی، خود زمینه رانت خودرویی را فراهم می‌کند و پس از آن خود خواص را برای استفاده از این رانت گلچین می‌کند.
